Ga verder naar de inhoud
Ga verder naar de inhoud

Waarom bouwen we de Ein­stein­te­le­scoop?

Met een geschatte kost van 2,9 miljard euro wordt de Einsteintelescoop niet goedkoop. Waarom willen we de telescoop hier bouwen? Wie gaat dat betalen, en wat krijgen we er voor terug?

Wetenschappers testen de phase camera bij de ETpathfinder © Stefan Hild

De we­ten­schap­pe­lij­ke return

De eerste reden waarom we de Einsteintelescoop willen bouwen, is uiteraard onze nieuwsgierigheid. Het is de drang om het universum en de wereld om ons heen te begrijpen. Het is daarom dat we de ruimte en de planeten bezoeken. Het is daarom dat we telescopen bouwen om het heelal af te speuren. 

Op dit ogenblik zien we slechts één twintigste van het universum. Zelfs daar begrijpen we niet alles van, zoals zwarte gaten of neutronensterren. Wat zouden we kunnen leren van de andere 95 procent van het universum, dat we niet kunnen zien met licht, maar wel horen met zwaartekrachtgolfdetectoren zoals de Einsteintelescoop?

Artistieke impressie van een neutronenster © Creative Commons, Casey Reed, Penn State

Nieuwe kennis

We willen niet alleen meer leren over zwarte gaten. We willen ook de achtergrondzwaartekracht meten in het heelal, nieuwe kennis opdoen over supernova's en neutronensterren, en ontdekken wat donkere materie en donkere energie zijn. 

De Einsteintelescoop gaat zelfs toestaan om bergen op neutronensterren te meten. Bergen van slechts millimeters hoog op sterren die vele miljoenen lichtjaren ver staan.

De ET wordt de eerste telescoop die in staat moet zijn om signalen van de oersoep waar te nemen. We willen het universum ontdekken kort na de Big Bang, en nog voordat er licht kon ontsnappen uit het heelal. Daarmee gaat de Einsteintelescoop dingen ontdekken die zelfs de beste en grootste optische (licht) telescopen nooit zullen kunnen zien.

Een vollediger (wetenschappelijk) overzicht van de te verwachte ontdekkingen vind je in het Blue Book op de Downloads pagina.

Het ET lanceringsevent van VLAIO/FWO, met 370 deelnemers

Interesse van bedrijven

De Einsteintelescoop eist het uiterste van onze technologische kennis. Op heel wat vlakken moeten er nieuwe uitvindingen gedaan worden.

We hebben bedrijven nodig uit gans Europa om ons daarbij te helpen. We willen de opgedane kennis en de nieuwe uitvindingen voor de ET ook terug naar onze bedrijven brengen. De interesse vanuit onze bedrijven werd duidelijk tijdens het 'informatie event voor bedrijven' dat VLAIO en het FWO organiseerden. 

En sommige bedrijven, onze partners,  zijn al gestart met innovatieve projecten, waarmee ze toptalent kunnen aantrekken en andere markten kunnen aanboren.

Bedrijven dichtbij de ET zijn immers toch wat in het voordeel. Dat is al een goede reden waarom we de Einsteintelescoop in het drielandenpunt willen bouwen.

Een ET ecosysteem

De ervaring leert dat er rond "Big Science" projecten een ecosysteem ontstaat van hightech bedrijven. Meerdere studies tonen aan dat dit ook voor de Einsteintelescoop het geval zal zijn. Wetenschappers en specialisten zullen zich graag nabij de ET vestigen.

De Euregio Maas-Rijn (EMR) is daarvoor een gedroomde omgeving. We hebben universiteiten en hogescholen van Aken in Duitsland, over Maastricht, Hasselt en Luik, tot Gent. Daarnaast hebben we nu al een groot aantal gespecialiseerde bedrijven die diensten kunnen leveren aan de Einsteintelescoop. We hebben ook een goede verkeersinfrastructuur en een interessant vestigingsklimaat.

Het staat nu al vast dat door de ET een ecosysteem in Vlaanderen zal ontstaan waar we wetenschappelijk en economisch van zullen profiteren.

Toekomst voor talent

De Einsteintelescoop is niet alleen een wetenschappelijk prestigeproject, maar ook een motor voor talentontwikkeling.
Voor jongeren die dromen van een carrière in wetenschap of technologie, vormt dit project een bron van inspiratie én concrete kansen om mee te bouwen aan de toekomst van onze kennis van het universum.

Voor de huidige en toekomstige generaties STEM-studenten (Science, Technology, Engineering, Mathematics) vormt dit project een unieke kans om betrokken te raken bij grensverleggend onderzoek en technologische doorbraken.
De ingenieurs en wetenschappers van de volgende generaties zullen bijdragen aan de bouw en het onderhoud van deze telescoop vanuit alle STEM-disciplines – van werktuigbouwkunde en informatica tot geologie en materiaalkunde. 

© natannan23 - pixabay

De financiële return

Meerdere studies tonen aan dat de investering in de ET een veelvoud zal opbrengen. Naar schatting zal elke geïnvesteerde euro, zich 3,4 keer terugbetalen. Bovendien wordt ingeschat dat we 3.000 duurzame jobs creëren rond de Einsteintelescoop.

  • Door eerste orde effecten verdienen bedrijven en werknemers geld als ze voor de ET werken. Dat geld wordt grotendeels lokaal besteed, bijvoorbeeld in de horeca.
  • De ET wordt een katalysator voor innovatie. Bedrijven zullen nieuwe producten ontwikkelen, waardoor extra inkomsten worden gegenereerd door spilovereffecten.
  • Het ecosysteem van hightech bedrijven en kennisinstellingen zullen een economische boost geven aan de ganse regio, met een lange termijn resultaat.

Wie gaat betalen?

In regel wordt de bouw van een Big Science project betaald door de regio's waar het instrument gebouwd wordt. De reden is eenvoudig. De verwachting is dat die regio's ook maximaal zullen profiteren van de investering. Dat geld moet niet in één keer betaald worden. De bouw van de telescoop zal immers al snel tien tot vijftien jaar duren.

Zowel Nederland, Vlaanderen en Wallonië hebben al bevestigd dat ze de nodige budgetten voor de ET reserveren, als die in de EMR gebouwd wordt. Andere landen kunnen daarbij aansluiten, zowel financieel als door het voorzien van wetenschappers die meewerken aan de telescoop. We onderzoeken ook of een publiek-private samenwerking mogelijk is.

Quantumonderzoek met lasers © Universiteit Hasselt

Wat kunnen we verwachten?

We hebben een indrukwekkend aantal technologieën nodig voor de Einsteintelescoop. Dat gaat van materiaalkunde en geologie, over cryogenica, vacuümsystemen, fotonica en controletheorie, tot ecologische energie en duurzame bouwtechnieken. Op alle vlakken moeten er nieuwe ontwikkelingen komen. Zelfs over horeca en de inpassing in het toerisme denken we na.

Daarnaast heb je nog de uitvindingen die we nu nog niet verwachten, de zogenaamde serendipiteit. Je weet nooit wat we gaan ontdekken en dat misschien het volgende communicatiemiddel of nieuwe energie wordt.

Het ET Vlaanderen projectteam blijft continu op de hoogte van de ontwikkelingen. Ons doel is om de kennis zo snel mogelijk naar de bedrijven te brengen.

Onderzoek naar een machine om continu vacuümbuizen te plooien © Jef Hoste - Werkhuizen Hengelhoef

Wanneer starten we?

Wel, we zijn al gestart. De projecten zijn nog zoveel mogelijk op een 'no regret' basis, maar we hebben vandaag al bedrijven in Vlaanderen die projecten gestart zijn met de Einsteintelescoop in het achterhoofd.

Machines om continu buizen te plooien en lassen, robots die de buizen met laserstralen kunnen kuisen, machines om de uitgravingen in fracties te splitsen ... Neem eens een kijkje op de Case Studies pagina.

Mis de boot niet en word deel van het ecosysteem. Contacteer gerust een van onze Business Developers om de ET uit te leggen op je school of bedrijf. Als je zelf een project in gedachte hebt, staan de teams van het FWO en VLAIO je bij om het mee uit te werken.