Aflevering 8: Een cadeau voor de regio

Hier gaan we wat dieper in op wat er gezegd wordt, en geven links naar meer bronnen van info. Toch nog vragen? Stuur ze naar ons!

• Limburgse vlaai is een officieel erkend streekproduct (zie hier en hier).
• We horen prof. Liesbeth Huybrechts (UHasselt) die een bijeenkomst leidt van buurtbewoners in Vaals. Zij leidt het participatieproject in het zoekgebied van de telescoop om in kaart te brengen wat inwoners verwachten en wensen van de komst van ET (zie ook hier en hier).
• Voor deze participatiestudie werden ook enkele infosessies gehouden.
• De bijeenkomst waar we bij zitten is in Vaals (Nederland). Sommige deelnemers komen uit Plombières (Wallonië).
• Marcel is zeker niet de enige die zich zorgen maakt over (te) veel toerisme in Vaals en omstreken (zie bijv. hier en hier).
• “Er werken duizenden mensen in CERN” (zie bijv. hier).
• Johan Rutten is binnen het ET-EMR team aangesteld als Omgevings- en Duurzaamheidsmanager (zie hier en hier).
• “4 miljoen kuub uit de tunnelboringen”, hoe wordt dat dan afgevoerd? “Ons oog ligt op de Montzen site”. Dit is een oud spoorweg rangeerstation, midden in het zoekgebied (zie hier).
• Het recent opgestarte bETon project onderzoekt mogelijk hergebruik van materiaal uit de tunnelboringen (bijvoorbeeld in de bouwindustrie).
• Joris Gaens is de burgemeester van Voeren. Recent bezocht hij concurrent Sardinië! Zie hier en hier.
• Voeren brengt verschillende streekproducten voort, waaronder wijn, stroop en verschillende zuivelproducten. Zo stelden ze onlangs het nieuwe streekproduct Bocagekaas voor. Het Grenzeloos Bocageland is overigens een erkend Landschapspark. Het Bocageland en ET kunnen mekaar versterken (zie hier).
• “ET heeft rust nodig” Zo geldt momenteel zelfs een verbod op nieuwe windturbines in het zoekgebied van de Einsteintelescoop, tot duidelijk wordt of deze nefaste trillingen zouden veroorzaken die de metingen zouden kunnen beïnvloeden (zie ook hier).

Hier lijsten we enkele vragen op die kunnen dienen als aanzet tot discussie of verder opzoekwerk over de thema's in deze aflevering.
Merk op: we voorzien hier geen concrete antwoorden - kom je er niet uit? Zit je met een prangende vraag? Stel ze gerust via het podcast-contactformulier!

Duurzaamheid en omgeving

• Vind jij het belangrijk dat grote wetenschappelijke projecten ook ecologisch voorbeeldgedrag tonen?
• Stel dat de tunnelgrond hergebruikt wordt in de bouwindustrie. Zou je liever een huis bouwen op of met “ET-grond”? Waarom?
• De regio rond het drielandenpunt is een erkend landschapspark. Hoe zou ET dat label kunnen versterken in plaats van het te bedreigen?
• Wat kan ET leren van andere grote infrastructuren (zoals datacenters of luchthavens) op vlak van duurzaamheid?
• Teken of beschrijf een “groene Einsteintelescoop”. Hoe zou jij het project nog milieuvriendelijker maken?
• Duurzaamheid is meer dan techniek. Het gaat ook over waarden. Welke waarde vind jij dat het ET-project zeker moet uitdragen?
• Vind je dat ET juist een voorbeeldproject voor duurzaamheid zou moeten worden dat wereldwijd navolging krijgt? Wat zou dat betekenen voor de reputatie van de Euregio en de EU?
• Wat als je mocht kiezen tussen een goedkoper maar minder duurzaam ontwerp en een duurzamer ontwerp dat de bouw met vijf jaar vertraagt. Welk ontwerp kies je?
• Er zijn nog bezorgdheden rond duurzaamheid en omgeving die niet aan bod kwamen in deze aflevering (zie hieronder, hier en hier). Kies één van deze problematieken en bespreek de uitdagingen en mogelijke oplossingen.
  • We moeten zorgen dat de natuur niet verstoord wordt (zelfs nu al tijdens de boorcampagnes)
  • We moeten nadenken over wat we gaan doen met het opgepompte grondwater
  • We wekken de energie voor ET best duurzaam op
  • …

Participatie, omgeving en leefbaarheid

• Buurtbewoners kunnen meedenken via participatieprojecten. Denk je dat zulke inspraak echt invloed heeft of is het vaak symbolisch? Hoe denk je dat participatie al dan niet bijdroeg aan grote infrastructuurprojecten zoals de Oosterweelverbinding of de Noord-Zuid verbinding?
• Zou jij zelf naar een inspraakavond gaan moest zo’n megaproject bij jou in de buurt gepland zijn? Waarom wel/niet?
• Wat zouden volgens jou goede voorwaarden zijn zodat lokale bewoners zich gehoord voelen bij zo’n project?
• Stel dat jij communicatieverantwoordelijke bent voor ET. Hoe zou jij het vertrouwen van de buurtbewoners winnen?
• Sommigen vrezen dat ET te veel toeristen zal aantrekken. Denk je dat “wetenschapstoerisme” (zoals bij CERN) vooral kansen of bedreigingen biedt voor kleine dorpen?
• Zou jij het leuk vinden moest jouw regio plots wereldwijd bekend worden door een project als ET, of eerder storend?
• Stel dat dorpen in de regio (zoals Vaals en Plombières) plots 10.000 bezoekers per maand trekken. Wat zou dat doen met de woningprijzen, winkels, rust en mobiliteit?
• Hoe kunnen lokale producten (zoals Limburgse vlaai of Bocagekaas) bijdragen aan een positieve identiteit rond ET, zonder dat het “ET-land” wordt overspoeld door toerisme?
• “ET heeft rust nodig.” Hoe zou jij rust en bezoekersaantallen combineren?
• Stel, je bent burgemeester van Voeren. Hoe overtuig je inwoners dat ET goed is voor hun gemeente? Wat zou je belangrijkste tegenargument zijn?
  Je kan dit ook aanpakken als mini-debat: groep A verdedigt “ET als kans voor de regio”, groep B beargumenteert “ET als risico voor de leefbaarheid”.
• Probeer de “Einstein Valley” in te vullen als toeristische identiteit. Hoe zou jij het vormgeven zonder dat het een pretpark wordt?
• Wat als je zelf in het zoekgebied woont? Zou je liever verhuizen, blijven maar meebeslissen of je kans aangrijpen om iets op te starten (bijv. een lokaal project rond duurzaamheid of toerisme)?
• Stel dat je een interactieve tentoonstelling mocht ontwerpen voor lokale bewoners. Wat zou je erin stoppen om hen gerust te stellen of enthousiast te maken?
• Kies één streekproduct (vlaai, wijn, stroop…) en bedenk hoe het symbool kan staan voor duurzame samenwerking rond ET.